Năm 2024 đã chứng kiến nhiều sự kiện quan trọng trong nền kinh tế và xã hội của Việt Nam, phản ánh sự thay đổi mạnh mẽ và khả năng ứng phó linh hoạt với những thách thức toàn cầu. Từ những bước tiến vượt bậc trong lĩnh vực công nghệ, các dự án đầu tư lớn, đến những chính sách đột phá trong quản lý tài chính và phát triển bền vững, những dấu ấn này không chỉ giúp củng cố nền tảng phát triển kinh tế mà còn tạo động lực cho sự thay đổi toàn diện trong các lĩnh vực xã hội. Cùng điểm lại 10 sự kiện đáng chú ý trong năm qua, mở ra một tương lai tươi sáng cho Việt Nam trong giai đoạn tới.
1. Ban lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước được kiện toàn
Tổng Bí thư, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng qua đời vào ngày 19/7/2024, thọ 80 tuổi. Ông được ca ngợi là nhà lãnh đạo xuất sắc, tấm gương sáng về tư tưởng Hồ Chí Minh. (Trích Điếu văn do Chủ tịch nước Tô Lâm đọc tại Lễ truy điệu ngày 26/7/2024).
Để duy trì sự lãnh đạo liên tục, ngày 3/8/2024, Hội nghị Trung ương Đảng bầu đồng chí Tô Lâm làm Tổng Bí thư. Trước đó, vào 22/5/2024, Quốc hội bầu đồng chí Tô Lâm làm Chủ tịch nước. Tiếp đó, vào 21/10/2024, Quốc hội bầu đồng chí Lương Cường làm Chủ tịch nước.
Với những kết quả bầu cử này, Ban lãnh đạo cao nhất của Đảng và Nhà nước (Tổng Bí thư Tô Lâm, Chủ tịch nước Lương Cường, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn) đã được kiện toàn, tạo đà ổn định chính trị, thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội, chuẩn bị cho Đại hội Đảng lần thứ XIV.
2. Tuyên ngôn “kỷ nguyên mới – kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”
Phát biểu tại hội nghị toàn quốc về Nghị quyết Hội nghị Trung ương 10 Khóa XIII, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh: “Với thành tựu lớn sau gần 80 năm lập nước, với thế và lực đã tích lũy được, chúng ta đang đứng trước cơ hội lịch sử để đưa đất nước bước vào Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.”
Tổng Bí thư Tô Lâm là người đầu tiên phát động Kỷ nguyên mới, đánh dấu giai đoạn phát triển mới của đất nước, bắt đầu từ Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV vào năm 2026.
Từ khi có Đảng (1930), đất nước đã trải qua 2 kỷ nguyên: Kỷ nguyên độc lập và xây dựng chủ nghĩa xã hội (1930 – 1975), và Kỷ nguyên thống nhất, đổi mới, phát triển (1975 – 2025). Những thắng lợi trong hai kỷ nguyên này là nền tảng vững chắc, tạo niềm tin và khát vọng phát triển cho Kỷ nguyên mới.
Kỷ nguyên mới – Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc thể hiện tư duy sắc sảo và tầm nhìn chiến lược của Tổng Bí thư Tô Lâm. Để chuẩn bị cho giai đoạn này, tại Hội nghị ngày 1/12/2024, ông yêu cầu cải cách bộ máy chính trị theo hướng tinh gọn, hiệu quả, như một cuộc cách mạng đang được triển khai mạnh mẽ.
Ngày 22/12/2024, Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành Nghị quyết số 57-NQ/TW về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, tạo nền tảng cho Kỷ nguyên mới. Các quyết sách này cùng cuộc cải cách bộ máy sẽ thúc đẩy một thời kỳ phát triển mới bắt đầu từ năm 2026.
3. Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược toàn diện với Pháp, Malaysia và Australia
Năm 2024, Việt Nam nâng cấp quan hệ đối tác với ba quốc gia lên đối tác chiến lược toàn diện. Nhân chuyến thăm Pháp (10/2024), Tổng Bí thư, Chủ tịch nước Tô Lâm và Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã nhất trí nâng cấp quan hệ Việt Nam – Pháp, với Pháp trở thành quốc gia đầu tiên trong EU thiết lập đối tác chiến lược với Việt Nam.
Tiếp đó, trong chuyến thăm Malaysia (11/2024), hai nước nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược toàn diện. Tại cuộc hội đàm ở Australia (3/2024), Việt Nam và Australia cũng đã đạt thỏa thuận tương tự.
Tính đến nay, Việt Nam đã thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với 9 quốc gia, bao gồm các cường quốc như Trung Quốc, Nga, Hoa Kỳ và Nhật Bản. Chính sách đối ngoại độc lập và đa phương hóa của Việt Nam tạo điều kiện thuận lợi cho hội nhập và phát triển trong “Kỷ nguyên mới”.
4. GDP tăng trưởng vượt mục tiêu đề ra
Mặc dù phải đối mặt với những ảnh hưởng tiêu cực từ bất ổn kinh tế toàn cầu và thiệt hại từ siêu bão Yagi, tăng trưởng GDP của Việt Nam năm 2024 ước đạt hơn 7%, vượt mục tiêu Quốc hội đề ra. Các chỉ tiêu kinh tế khác cũng tích cực, với lạm phát dưới 4%, kim ngạch xuất nhập khẩu đạt kỷ lục 800 tỷ USD và FDI vẫn duy trì sức hấp dẫn dù dòng vốn đầu tư toàn cầu giảm.
Các tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá cao tăng trưởng kinh tế Việt Nam. Ngân hàng Phát triển châu Á (ADB) nâng dự báo tăng trưởng GDP năm 2025 của Việt Nam lên 6,6%, từ mức 6,2% trước đó. Trung tâm Dự báo CEBR (Anh) dự báo Việt Nam sẽ đạt mức tăng trưởng trung bình 5,8%/năm trong 5 năm tới và 5,6%/năm giai đoạn 2030-2039. GDP của Việt Nam dự báo tăng từ 450 tỷ USD năm 2024 lên 676 tỷ USD vào năm 2029 và đạt 1.410 tỷ USD vào năm 2039, đứng thứ 25 thế giới.
Tuy có nhiều dự báo tăng trưởng khác nhau nhưng công nghệ được kỳ vọng là yếu tố quan trọng giúp Việt Nam tăng trưởng nhanh chóng.
5. Kim ngạch xuất nhập khẩu vượt 780 tỷ USD
Bất chấp những thách thức kinh tế toàn cầu, kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam năm 2024 vẫn đạt kỷ lục 783 tỷ USD, tăng hơn 100 tỷ USD so với 681 tỷ USD của năm 2023.
Xuất khẩu đạt 403 tỷ USD, tăng 13,6% so với năm 2023, với xuất siêu gần 25 tỷ USD, đánh dấu năm thứ 9 liên tiếp thặng dư. Cơ cấu hàng hóa xuất khẩu có sự cải thiện rõ rệt, giảm xuất khẩu thô và tăng cường xuất khẩu sản phẩm chế biến, công nghiệp, giúp hàng hóa Việt Nam tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu.
Ngành nông nghiệp có đóng góp quan trọng, khi xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 62,4 tỷ USD, tăng 18,5% so với năm 2023, nhờ chuyển đổi cơ cấu ngành và mở cửa thị trường cho nhiều loại nông sản chủ lực.
Một bước đột phá đáng chú ý trong năm 2024 là Việt Nam ký kết Hiệp định Đối tác kinh tế toàn diện (CEPA) với UAE vào ngày 28/10, mở ra chương mới trong hợp tác kinh tế thương mại giữa hai nước. Hiệp định này là FTA đầu tiên Việt Nam ký với một quốc gia Ả Rập, tạo đà cho việc ký kết các FTA mới với các nước Trung Đông – Châu Phi, như Saudi Arabia, Ai Cập, Qatar… Tính đến nay, Việt Nam đã ký kết và đàm phán 19 FTA, mở rộng hội nhập thương mại toàn cầu.
6. Việt Nam là điểm đến “lý tưởng” của các nhà đầu tư nước ngoài
Trong bối cảnh dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) toàn cầu suy giảm do bất ổn kinh tế, Việt Nam vẫn duy trì sức hút đối với các nhà đầu tư quốc tế.
Tính đến tháng 11/2024, tổng vốn FDI vào Việt Nam đạt gần 31,88 tỷ USD, tăng 1% so với cùng kỳ năm 2023, trong khi vốn giải ngân ước đạt 21,68 tỷ USD, tăng 7,1% so với năm ngoái.
Việt Nam tiếp tục được đánh giá là điểm đến hấp dẫn nhờ độ mở nền kinh tế lớn, các hiệp định thương mại đa phương và song phương, cùng vị thế quan trọng trong chuỗi cung ứng toàn cầu.
Năm 2024, lĩnh vực công nghệ, đặc biệt là công nghệ cao, ghi nhận nhiều tín hiệu tích cực. Đầu tháng 12/2024, Nvidia chọn Việt Nam làm địa điểm xây dựng trung tâm nghiên cứu trí tuệ nhân tạo (AI) thứ ba trên thế giới. Các tên tuổi lớn khác như Foxconn (đầu tư 80 triệu USD vào sản xuất chip tại Bắc Giang), SpaceX (1,5 tỷ USD) và Amkor (1,6 tỷ USD vào nhà máy công nghệ tại Việt Nam) cũng đánh dấu sự quan tâm mạnh mẽ vào thị trường Việt. Dự báo, tổng vốn FDI vào Việt Nam trong năm 2024 có thể đạt mục tiêu 40 tỷ USD.
7. Quốc hội thông qua Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) và Luật sửa đổi, bổ sung 7 luật về tài chính
Ngày 18/1/2024, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 5, Quốc hội đã thông qua Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) với 15 chương và 210 điều, có hiệu lực từ 1/7/2024. Luật này nhằm đảm bảo hoạt động tài chính của các tổ chức tín dụng minh bạch, an toàn và ổn định, đồng thời giải quyết tình trạng sở hữu chéo và thao túng ngân hàng. Các chính sách nổi bật bao gồm cấm bán bảo hiểm không bắt buộc kèm khoản vay, yêu cầu ngân hàng công khai thông tin cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ, giảm tỷ lệ sở hữu cổ phần của cổ đông, và can thiệp sớm với các tổ chức tín dụng yếu kém.
Ngày 29/11/2024, Quốc hội cũng thông qua Luật sửa đổi, bổ sung 7 luật về tài chính, bao gồm Luật Chứng khoán, Luật Kế toán, Luật Kiểm toán độc lập, Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý sử dụng tài sản công, Luật Quản lý thuế và Luật Dự trữ quốc gia. Các sửa đổi này nhằm tháo gỡ vướng mắc trong hệ thống pháp luật tài chính, cải thiện cơ chế phân bổ nguồn lực ngân sách nhà nước, và thể chế hóa các chủ trương của Đảng về đơn giản hóa thủ tục hành chính và tăng cường phân cấp cho các địa phương.
Ngoài ra, việc sửa đổi Luật Quản lý thuế cũng đưa ra các biện pháp để quản lý thu ngân sách chặt chẽ hơn, đảm bảo công bằng thuế cho tất cả các đối tượng, trong khi các sửa đổi trong Luật Chứng khoán, Luật Kiểm toán độc lập và Luật Kế toán nhằm tăng cường tính công khai, minh bạch và bảo vệ quyền lợi của nhà đầu tư.
8. Đột phá về công nghệ
Tháng 12/2024, chuyến thăm của ông Jensen Huang, Giám đốc Tập đoàn Nvidia, đã đưa Việt Nam trở thành trung tâm nghiên cứu AI khu vực. Nvidia ký kết thỏa thuận với Chính phủ Việt Nam để thành lập Trung tâm Nghiên cứu AI và Dữ liệu AI, đồng thời hợp tác với FPT xây dựng nhà máy AI trị giá 200 triệu USD và với Viettel phát triển công nghệ AI. Nvidia cũng mua lại công ty VinBrain của Vingroup.
Việc chọn Việt Nam làm “quê hương thứ hai” cho Nvidia là bước tiến quan trọng trong việc phát triển AI, giúp Việt Nam trở thành trung tâm công nghệ số và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế bền vững.
9. Tái khởi động dự án điện hạt nhân Ninh Thuận
Ngày 25/11/2024, Hội nghị Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII đã thống nhất tái khởi động Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận, tiếp tục nghiên cứu Chương trình điện hạt nhân tại Việt Nam. Ngày 30/11/2024, Quốc hội khóa XV đã thông qua Nghị quyết tiếp tục thực hiện dự án và yêu cầu Chính phủ chỉ đạo bố trí nguồn lực và sửa đổi các luật liên quan, bao gồm Luật Năng lượng nguyên tử.
Điện hạt nhân đang là xu thế toàn cầu, giúp bảo đảm an ninh năng lượng với chi phí thấp hơn so với điện khí và năng lượng tái tạo, đồng thời giảm phát thải carbon. Việt Nam cam kết đạt Net Zero vào năm 2050 và tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, vì vậy tái khởi động dự án là cần thiết và phù hợp với xu hướng thế giới.
Đến năm 2024, tổng công suất điện Việt Nam đạt 85.000 MW, dự báo tăng lên 150.000 MW vào năm 2030 và 400.000 – 500.000 MW vào năm 2050. Phát triển điện hạt nhân không chỉ bảo đảm an ninh năng lượng mà còn hỗ trợ chuyển đổi năng lượng xanh, giúp Việt Nam đạt mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, đồng thời phát triển nhân lực và khoa học công nghệ.
10. Siêu bão Yagi gây thiệt hại nghiêm trọng về kinh tế
Ngày 7/9/2024, siêu bão Yagi (bão số 3) đổ bộ vào miền Bắc Việt Nam với sức gió giật trên cấp 17, gây thiệt hại nghiêm trọng. Đây là cơn bão mạnh nhất trong 30 năm qua trên Biển Đông và 70 năm qua trên đất liền, mang theo lũ quét, lũ bùn và mưa cực đoan.
Bão và mưa lũ đã khiến 323 người chết, 22 người mất tích, 2.041 người bị thương. Hơn 5.600 nhà bị sập, gần 257.000 nhà bị hư hại, tốc mái. Gần 281.000 ha lúa, hoa màu bị thiệt hại, cùng với 46.614 con gia súc và 4,8 triệu con gia cầm chết hoặc cuốn trôi. Hơn 800 sự cố đê điều và 2.524 công trình thủy lợi bị hư hại. Cơ sở hạ tầng giao thông bị phá hủy nghiêm trọng với hơn 540 km đường bị sạt lở. Tổng thiệt hại kinh tế ước tính trên 83.746 tỷ đồng, trong đó nông nghiệp chiếm 45%.
Ngay sau bão, Chính phủ đã nhanh chóng ban hành Nghị quyết số 143/NQ-CP vào ngày 17/9/2024, chỉ đạo khắc phục hậu quả và ổn định tình hình. Công tác khôi phục sản xuất nông nghiệp và cuộc sống của người dân bị ảnh hưởng đã đạt được nhiều kết quả tích cực nhờ sự huy động nguồn lực từ Trung ương, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và sự hỗ trợ quốc tế. Những kinh nghiệm này sẽ tiếp tục được phát huy trong công tác ứng phó và khắc phục thiên tai.
Trên đây là 10 dấu ấn nổi bật kinh tế – xã hội năm 2024, hy vọng đã mang tới cho quý độc giả nhiều thông tin hữu ích. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào hoặc muốn nhận tư vấn đầu tư bất động sản sinh lời cao từ diễn giả, nhà huấn luyện chiến lược Rich Nguyen, quý khách hàng vui lòng liên hệ:
RICH NGUYEN ACADEMY
Địa chỉ: Tòa C5 D’capitale, số 119 Trần Duy Hưng, Cầu Giấy, Hà Nội
Hotline: 1900 999979
Email: info.richnguyen@gmail.com
Website: https://rna.richnguyen.vn/
Facebook: Rich Nguyen Academy